АҚШ пен Еуропа одағы сауда саласында ең ірі келісім жасасты. Бұл жайлы АҚШ президенті Дональд Трамп жексенбі, 27 шілде күні Ұлыбританияның солтүстігіндегі Шотландияда, Еурокомиссия жетекшісі Урсула фон дер Ляйенмен келіссөз өткізгеннен мәлімдеді.
Трамптың сөзінше, АҚШ Еуроодақтан баратын тауарларға кеден бажын бұған дейін айтылғандай 30% емес, 15% мөлшерінде белгілемек. Сондай-ақ, ол Еуроодақ АҚШ-тан 750 миллиард долларға энергетика ресурстарын сатып алуға, АҚШ экономикасына қосымша 600 миллиард доллар инвестиция құюға және АҚШ-тан қару-жарақ сатып алуға келіскенін мәлімдеді.
Фон дер Ляйен келісім жасалғанын растады. Оның айтуынша, алдағы апталарда бұл келісімнің егжей-тегжейі нақтыланатын болады. 15 пайыздық тариф АҚШ-қа Еуроодақтан енгізілетін тауарлардың басым бөлігіне қолданылмақ, бірақ агроөнеркәсіп өнімі сияқты кейбір тауарлар бойынша өзара кеден бажы нөлдік деңгейде болады, деді ол.
Еурокомиссия басшысы Еуроодақ АҚШ-тан сұйылтылған табиғи газды көбірек сатып алуға ниетті екенін де растады. Бұл Ресейден сұйылтылған газ сатып алуды азайтуға мүмкіндік бермек. Жалпы алғанда, фон дер Ляйеннің айтуынша, бұл келісімдер тұрақтылық пен болжамды болуын қамтамасыз етуді көздейді.
Бұған дейін АҚШ Жапониямен де осындай келісімге келіп, тариф мөлшерін 30%-дан 15%-ға дейін төмендеткен. Алайда, бастапқыда Еуроодақ өзара баж салығын нөлдік деңгейде белгілеуге үміт артқан еді, деп хабарлады Reuters.
Бұған дейін АҚШ президенті Дональд Трамп сауда келісімдерін жасасудың мерзімі 1 тамызда аяқталады деп белгілеген. Содан кейін Вашингтонмен келісімге келмеген елдер мен бірлестіктерге жоғары импорт тарифтері енгізілмек. Бұл талап Еуроодаққа да қатысты.
Трамп пен фон дер Ляйеннің кездесуі Шотландияның оңтүстік-батысында орналасқан, Трампқа тиесілі Тёрнберри гольф-клубында өтті. Кездесуге дейін АҚШ президенті де, Еурокомиссия жетекшісі де журналистерге келісімге қол жеткіземіз деп үміттенетінін мәлімдеді. Алайда Трамп бұған дейін келісімге келу ықтималдығын "50 де 50" деп бағалаған. Фон дер Ляйен де сондай баға беріп, егер келісім жасалса, бұл Еуропа одағы мен АҚШ арасында бұрын-соңды жасалған "ең маңызды келісім" болады деп айтқан.
Шотландиядағы келіссөзге қатысуға Еурокомиссияның сауда мәселелері жөніндегі өкілі Марош Шефчович, АҚШ сауда министрі Ховард Лютник және сауда өкілі Джеймисон Грир де барды. Еуропа "келісім жасағысы келеді", бірақ егер Еуроодақ өкілдері АҚШ президенті 1 тамыздан бастап 30% тариф енгізу жоспарынан бас тартсын десе, оған тиімді шарттар ұсынуы тиіс, деді Лютник. Бұл жерде АҚШ тауарларын Еуропа нарығына жеңілдетілген жолмен жеткізу мүмкіндігі жайлы сөз болып отыр. Трамп бұл мәселеде "әділеттік" қажет екенін, әсіресе АҚШ-тың автокөліктері мен ауылшаруашылық өнімдерін еуропалық нарыққа жеткізуде қиындықтар барын айтқан. Алайда, ол қалай болғанда да Еуроодақ үшін тариф мөлшерін 15%-дан төмендетпейтінін мәлімдеген.
Бұған дейін Еуроодақ АҚШ-тың баж салығына қарымта шаралар дайындаған. Алайда Трамп әкімшілігі әлем елдерімен сауда туралы келіссөздер өткізу үшін жоғары тариф енгізу жайлы шешімін сәуірде уақытша тоқтатқан соң Еуроодақ та ол шараларды тежеген. Қазірге дейін АҚШ аздаған елдермен ғана сауда келісімін жасай алды. Көптеген елге қатысты жоғары тарифтер жайлы АҚШ-тың шешімі 1 тамыздан бастап күшіне енуі мүмкін.
ОҚИ ОТЫРЫҢЫЗ Тоқаев Трамптың Қазақстан тауарларына баж салығын салу жайлы хатына жауап жолдады